Samen leven doe je samen!

Overlast is hier in Smitsveen genoeg, al was het vroeger veel heftiger

Veel bewoners van Smitsveen zijn het erover eens: als er overlast is, komt dat meestal door jongeren op straat. En de jongeren zelf? ‘Je hoeft je deur niet per se op slot te doen.’

Waarom hij in Zutphen werkt? “Lang verhaal”, zegt Modasir (17) uit de Soestse wijk Smitsveen grijnzend. Hij steekt zijn handen in de hoge zakken van zijn jas en staart naar zijn zwarte sneakers. “Ik zit daar even in een jeugdinstelling, omdat ik in mijn jonge jaren weleens met de politie te maken heb gehad.”

Tussen de galerijflats in Smitsveen zijn veel bewoners het erover eens. Als er overlast is, dan komt dat meestal door jongeren op straat en dan met name door jongens. Beruchte plekken zijn de voetbalkooi, het veldje naast de sporthal en de parkeerplaats bij de Lidl en de Albert Heijn.

In 2017 kreeg een vijftienjarig meisje dat in het donker door de wijk fietste een blikje naar haar hoofd gegooid, door een groep jongens voor de supermarkt. Toen ze daarop reageerde werd ze van haar fiets getrokken en mishandeld. De politie nam de zaak hoog op, net als mensen in de buurt. Zo vertelt Wim van Barneveld (57) – hij woont al negentien jaar in Smitsveen – dat zijn vrouw en dochter sindsdien niet graag in het donker door de wijk fietsen. Het was een achterbuurmeisje van hen.

Het is een van de talrijke voorbeelden van incidenten in Smitsveen. Eieren belanden er soms tegen ruiten van auto’s en huizen. In het weekend klinkt er weleens herrie op straat, zoals van scooters en slippende auto’s.

Heel de dag in bed
Ook Modasir – die in 2012 met zijn vader en broers vanuit Somalië naar Nederland kwam – ging om met jongens die niet altijd ‘gezellig’ waren. “Ze jaagden de Nederlandse jongens weg van het voetbalveldje”, zegt hij. “Ze vonden dat die daar niet mochten voetballen en ik hield mijn mond, want ik kende de taal nog niet zo goed.” Diezelfde jongens gingen bijna niet naar school, lagen overdag in bed en hingen ’s avonds op straat rond. “Ik leefde ook zo, ja toch”, zegt hij.

Die jongens van toen, daar gaat hij nu niet meer mee om. “Ze vragen me nog wel, maar dan zeg ik nee. Contact met die groep is niet goed voor mijn toekomst.” Hij volgt nu een opleiding op mbo-niveau-2 tot beveiliger. Trots: “Die wil ik afmaken. Tussendoor werk ik als afwasser bij een restaurant in Zutphen.”

Voor jongelui als Modasir wordt in Smitsveen eindeloos veel georganiseerd. Ze komen samen in het jongerencentrum aan de Nijverheidsweg. Ze krijgen huiswerkbegeleiding, kunnen stage-uren maken of lekker hangen in de huiskamer. Daar is het om vier uur ’s middags druk. Er worden pizza’s afgebakken, er spelen jongens in trainingsbroeken een voetbalgame op een PlayStation en op de achtergrond klinkt Nederlandse rapmuziek.

Snapslet
Alles onder toeziend oog van jongerenwerker Johan Kahsay Ghdey (29) van welzijnsorganisatie Balans. “Dat deze jongens echt voor overlast zorgen, geloof ik niet”, zegt hij. “Ze zoeken gewoon een plek om elkaar te ontmoeten en soms is dat op straat. Maar dat is identiek aan jong zijn, dat deed ik zelf ook.”

Twee deuren verder neemt de zeventienjarige Smitsveense rapper Güven zijn eerste nummer op in de muziekstudio van het centrum. Güven: “Het is wel hard, hoor, ik kan wel grof zijn”. Een beat pompt uit de speakers. “Je bent een snapslet, je bent een snapslet, want alles gaat op Snapchat.”

Güven: “Het is een lied tegen sociale media. Dat zorgt voor ellende. Meisjes worden gepest omdat tieten online staan. Jongens zien rappers met messen en machetes op YouTube, dat gaan ze nadoen.”

Angstgevoel
Güven woont zijn hele leven al in Soest en ergert zich aan het woord ‘probleemwijk’. “Dat negatieve beeld helpt jongeren niet vooruit. En wat is overlast? Dat een jongen buiten zijn videoclip opneemt met muziek, auto’s en scooters kun je zien als overlast. Je kunt het ook zien als een jongen met talent, een voorbeeld voor de wijk. Het ligt ook aan de mindset.”

Volgens jongerenwerker Kahsay Ghdey, zelf Rotterdammer, zijn de woorden van jongens soms groot, maar hij gelooft niet dat er sprake is van opzettelijke overlast of van criminaliteit. “Sommige woorden horen bij de hiphop en de straatcultuur. Dat buurtbewoners de jongens op straat niet kennen, kan ook voor een angstgevoel zorgen. Dus moet je met ze in gesprek gaan.”

Modasir sluit zich daarbij aan. “Vroeger was het hier heftiger. Het is te heet geworden voor de echte criminelen”, zegt hij, waarmee Modasir bedoelt dat de politie de wijk in de smiezen heeft. “Er wordt geen drugs gedeald en er zijn geen wapens. Je hoeft je deur niet per se op slot te doen.” Stilte. “Maar dat blijft wel slim.”

Bron: Trouw