Samen leven doe je samen!

Opga­ven van woningcorporaties

Wie de woon­cri­sis wil oplos­sen, moet de cor­po­ra­ties de ruim­te geven

Poli­tie­ke par­tij­en van links tot rechts zeg­gen nu de woon­cri­sis aan te wil­len pak­ken. Maar intus­sen kam­pen de woning­cor­po­ra­ties al jaren met een tekort om te kun­nen inves­te­ren in nieuw­bouw en reno­va­tie. De traag for­me­ren­de poli­ti­ci lij­ken amper door­dron­gen van de gevol­gen van hun eigen woon­be­leid, schrij­ven San­der Heins­man en Dirk Jan van der Zeep, bestuur­ders van Woning­cor­po­ra­tie Por­taal in hun opi­nie­bij­dra­ge in het Finan­ci­ë­le Dag­blad, op vrij­dag 10 sep­tem­ber 2021.

Zon­dag gaan men­sen in Amster­dam mas­saal de straat op om te pro­tes­te­ren tegen de woon­cri­sis. Het is de cri­sis die ‘Den Haag’ had kun­nen voor­ko­men. Een struc­tu­re­le cri­sis, die dui­zen­den men­sen treft en die veel te lang door de lan­de­lij­ke poli­tiek is genegeerd.

Steeds meer men­sen besef­fen dat het zo niet lan­ger gaat, en de cij­fers zijn er ook naar. Op dit moment is er een tekort aan 331.000 wonin­gen, stelt ABF Research in een rap­port in opdracht van het minis­te­rie van Bin­nen­land­se Zaken (BZK). Het aan­tal dak­lo­zen ver­dub­bel­de de afge­lo­pen 10 jaar naar ruim 40.000, en dat aan­tal betreft alleen nog de men­sen die bij instan­ties zicht­baar zijn. Wie kent er nog een stu­dent die met gemak een betaal­ba­re kamer in een van de gro­te ste­den heeft gevonden?

Meer dan €11 mrd betaal­den de woning­cor­po­ra­ties aan ver­huur­der­hef­fing sinds de invoe­ring in 2013. Intus­sen heb­ben zij onvol­doen­de finan­ci­ë­le mid­de­len om te inves­te­ren in cru­ci­a­le opga­ven als soci­a­le woning­bouw, reno­va­tie en ver­duur­za­ming. Het behoeft geen betoog dat deze nood­za­ke­lij­ke inves­te­rin­gen elk jaar dat ze wor­den uit­ge­steld drin­gen­der en ingrij­pen­der worden.

Het beno­dig­de bedrag telt op tot €116 mrd, voor de komen­de 15 jaar. Hier­van is maar liefst 26% niet beschik­baar, zo bleek uit een geza­men­lijk rap­port van cor­po­ra­tie­koe­pel Aedes en de minis­te­ries van BZK, Finan­ci­ën en Eco­no­mi­sche Zaken.

Als cor­po­ra­tie zien wij dage­lijks de gevol­gen van de afbraak van het woon­be­leid. Het Woon­pro­test zet dit het komend week­end nog eens groots op de kaart. Het doet ons goed dat poli­ti­ci van links tot rechts zich nu open­lijk uit­spre­ken voor het oplos­sen van de woon­cri­sis. We zijn blij met alle aan­dacht, last but not least.

Kra­ken toestaan?
Toch zijn er ook pun­ten op de agen­da van het Woon­pro­test waar­mee we het als woning­cor­po­ra­tie niet eens kún­nen zijn. Het Woon­pro­test is een ini­ti­a­tief van veel ver­schil­len­de groe­pen in de samen­le­ving. Een voor­stel als ‘vijf jaar de huren bevrie­zen’ klinkt wan­ho­pi­ge woning­zoe­ken­den en huur­ders als muziek in de oren, maar is voor de cor­po­ra­ties sim­pel­weg niet op te bren­gen. Ook op ande­re pun­ten zien we dilemma’s, zoals het toe­staan van kra­ken. Kra­ken, ter­wijl er zoveel men­sen op de wacht­lijs­ten staan? Nee.

Ondanks dat we op deze pun­ten van mening ver­schil­len, sym­pa­thi­se­ren we als cor­po­ra­tie met het pro­test. Want dat men­sen het zat zijn, en dat poli­tiek Den Haag aan zet is, dat is ook ons over­dui­de­lijk. De tra­ge for­ma­tie ver­houdt zich slecht tot de urgen­tie van de woon­cri­sis. Wie iets wij­zer wil wor­den, moet genoe­gen nemen met het ‘hoofd­lij­nen­do­cu­ment’ dat par­tij­lei­ders Sigrid Kaag (D66) en Mark Rut­te (VVD) onder lei­ding van de vori­ge infor­ma­teur Mari­ët­te Hamer deze zomer naar bui­ten brach­ten. Dit docu­ment stemt niet hoop­vol, want er zijn slechts vijf zin­nen aan de woon­cri­sis gewijd.

Hoe kort ook, die paar zin­nen roe­pen veel vra­gen op. Zijn de for­me­ren­de poli­ti­ci wel door­dron­gen van de gevol­gen van hun eigen woon­be­leid? Bij­voor­beeld voor de soci­a­le cohe­sie in de wij­ken? Dat de con­cur­ren­tie tus­sen kwets­ba­re en regu­lie­re woning­zoe­ken­den bij toe­wij­zing van wonin­gen leidt tot span­nin­gen en min­der tole­ran­tie? Dat er te veel wordt afge­wen­teld op de wij­ken: oude­ren lan­ger thuis hou­den met inten­sie­ve man­tel­zorg, de opvang van ver­war­de men­sen, van vluchtelingen?

Boven­dien staat het leven van te veel men­sen stil omdat ze geen woning kun­nen vin­den. Dat betreft beslist niet alleen kans­ar­men, maar ook men­sen met een goe­de baan en hoog­op­ge­lei­de star­ters. De woning­nood trekt zijn spo­ren in de vol­le breed­te van onze samenleving.

Loca­ties aanwijzen
De Actie­agen­da Wonen biedt geluk­kig con­cre­te stap­pen om uit deze cri­sis te komen. De reeds in febru­a­ri gepre­sen­teer­de oplos­sin­gen wor­den boven­dien breed gedra­gen: de agen­da is opge­steld door een coa­li­tie van woning­cor­po­ra­ties, vast­goed­ont­wik­ke­laars, gemeen­ten, pro­vin­cies en huis­ei­ge­na­ren. Een nieuw kabi­net kan daar­mee met­een aan de slag. Door de ver­huur­der­hef­fing af te schaf­fen, door regels te ver­soe­pe­len, door loca­ties aan te wij­zen om woning­bouw te ver­snel­len en door gemeen­ten finan­ci­eel te steu­nen bij infra­struc­tuur­pro­jec­ten die nodig zijn om woning­bouw moge­lijk te maken. En boven­al door woning­cor­po­ra­ties weer ruim­te te geven om te doen waar­voor ze bedoeld zijn: goe­de en betaal­ba­re wonin­gen bieden.

Laat het niet bij die vijf zin­nen blij­ven. Als het nieu­we kabi­net niet seri­eus de mou­wen opstroopt, zul­len de pro­ble­men en pro­tes­ten alleen maar gro­ter worden.

Bron: FD.nl