Samen leven doe je samen!

Opgaven van woningcorporaties

Wie de wooncrisis wil oplossen, moet de corporaties de ruimte geven

Politieke partijen van links tot rechts zeggen nu de wooncrisis aan te willen pakken. Maar intussen kampen de woningcorporaties al jaren met een tekort om te kunnen investeren in nieuwbouw en renovatie. De traag formerende politici lijken amper doordrongen van de gevolgen van hun eigen woonbeleid, schrijven Sander Heinsman en Dirk Jan van der Zeep, bestuurders van Woningcorporatie Portaal in hun opiniebijdrage in het Financiële Dagblad, op vrijdag 10 september 2021.

Zondag gaan mensen in Amsterdam massaal de straat op om te protesteren tegen de wooncrisis. Het is de crisis die ‘Den Haag’ had kunnen voorkomen. Een structurele crisis, die duizenden mensen treft en die veel te lang door de landelijke politiek is genegeerd.

Steeds meer mensen beseffen dat het zo niet langer gaat, en de cijfers zijn er ook naar. Op dit moment is er een tekort aan 331.000 woningen, stelt ABF Research in een rapport in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK). Het aantal daklozen verdubbelde de afgelopen 10 jaar naar ruim 40.000, en dat aantal betreft alleen nog de mensen die bij instanties zichtbaar zijn. Wie kent er nog een student die met gemak een betaalbare kamer in een van de grote steden heeft gevonden?

Meer dan €11 mrd betaalden de woningcorporaties aan verhuurderheffing sinds de invoering in 2013. Intussen hebben zij onvoldoende financiële middelen om te investeren in cruciale opgaven als sociale woningbouw, renovatie en verduurzaming. Het behoeft geen betoog dat deze noodzakelijke investeringen elk jaar dat ze worden uitgesteld dringender en ingrijpender worden.

Het benodigde bedrag telt op tot €116 mrd, voor de komende 15 jaar. Hiervan is maar liefst 26% niet beschikbaar, zo bleek uit een gezamenlijk rapport van corporatiekoepel Aedes en de ministeries van BZK, Financiën en Economische Zaken.

Als corporatie zien wij dagelijks de gevolgen van de afbraak van het woonbeleid. Het Woonprotest zet dit het komend weekend nog eens groots op de kaart. Het doet ons goed dat politici van links tot rechts zich nu openlijk uitspreken voor het oplossen van de wooncrisis. We zijn blij met alle aandacht, last but not least.

Kraken toestaan?
Toch zijn er ook punten op de agenda van het Woonprotest waarmee we het als woningcorporatie niet eens kúnnen zijn. Het Woonprotest is een initiatief van veel verschillende groepen in de samenleving. Een voorstel als ‘vijf jaar de huren bevriezen’ klinkt wanhopige woningzoekenden en huurders als muziek in de oren, maar is voor de corporaties simpelweg niet op te brengen. Ook op andere punten zien we dilemma’s, zoals het toestaan van kraken. Kraken, terwijl er zoveel mensen op de wachtlijsten staan? Nee.

Ondanks dat we op deze punten van mening verschillen, sympathiseren we als corporatie met het protest. Want dat mensen het zat zijn, en dat politiek Den Haag aan zet is, dat is ook ons overduidelijk. De trage formatie verhoudt zich slecht tot de urgentie van de wooncrisis. Wie iets wijzer wil worden, moet genoegen nemen met het ‘hoofdlijnendocument’ dat partijleiders Sigrid Kaag (D66) en Mark Rutte (VVD) onder leiding van de vorige informateur Mariëtte Hamer deze zomer naar buiten brachten. Dit document stemt niet hoopvol, want er zijn slechts vijf zinnen aan de wooncrisis gewijd.

Hoe kort ook, die paar zinnen roepen veel vragen op. Zijn de formerende politici wel doordrongen van de gevolgen van hun eigen woonbeleid? Bijvoorbeeld voor de sociale cohesie in de wijken? Dat de concurrentie tussen kwetsbare en reguliere woningzoekenden bij toewijzing van woningen leidt tot spanningen en minder tolerantie? Dat er te veel wordt afgewenteld op de wijken: ouderen langer thuis houden met intensieve mantelzorg, de opvang van verwarde mensen, van vluchtelingen?

Bovendien staat het leven van te veel mensen stil omdat ze geen woning kunnen vinden. Dat betreft beslist niet alleen kansarmen, maar ook mensen met een goede baan en hoogopgeleide starters. De woningnood trekt zijn sporen in de volle breedte van onze samenleving.

Locaties aanwijzen
De Actieagenda Wonen biedt gelukkig concrete stappen om uit deze crisis te komen. De reeds in februari gepresenteerde oplossingen worden bovendien breed gedragen: de agenda is opgesteld door een coalitie van woningcorporaties, vastgoedontwikkelaars, gemeenten, provincies en huiseigenaren. Een nieuw kabinet kan daarmee meteen aan de slag. Door de verhuurderheffing af te schaffen, door regels te versoepelen, door locaties aan te wijzen om woningbouw te versnellen en door gemeenten financieel te steunen bij infrastructuurprojecten die nodig zijn om woningbouw mogelijk te maken. En bovenal door woningcorporaties weer ruimte te geven om te doen waarvoor ze bedoeld zijn: goede en betaalbare woningen bieden.

Laat het niet bij die vijf zinnen blijven. Als het nieuwe kabinet niet serieus de mouwen opstroopt, zullen de problemen en protesten alleen maar groter worden.

Bron: FD.nl